- Aster
- Bela rada
- Beli bosiljak
- Beli slez
- Divlja šargarepa
- Đurđevak
- Detelina
- Dremovac
- Gavez
- Gorocvet
- Hajducka trava
- Hoću Neću
- Ivanjsko cveće
- Kamilica
- Jagorčevina
- Kukurek
- Kukurjak
- Ladolez
- Livadski ječam
- Ljulj
- Ljutić
- Ljubičica
- Lucerka
- Mlečika
- Nana
- Narcis
- Neven
- Rusa
- Šipak
- Visibaba
- Žalfija
- Zvončić
- Pirevina
BELA DETELINA
Trifolium repens
Taksonomija
- Carstvo: Plantae
- Razdeo: Magnoliophyta
- Klasa: Magnoliopsida
- Red: Fabales
- Porodica: Fabaceae
- Potporodica: Faboideae
- Rod: Trifolium
Opšta rasprostranjenost
Bela detelina je višegodišnja biljka sa snažnim osovinskim korenom i razgranatim rizomom. Stabljika je puzava, do 40 cm duga, gola i na čvorovima se ukorenjuje.
Listovi sa golim i vrlo dugim drškama. Listići su klinasto obrnuto jajoliki do eliptični, 1-3 cm dugi i nešto uži, slabo usečeni i skoro po čitavom obodu nazubljeni, sa
slabo razgranatim bočnim nervima. Zalisci široki, jajoliki, većinom beličasti sa crveno-ljubičastim ili zelenim nervima. Glavice na dugim drškama, okrugle rastresite,
najčešće sa 30-80 cvetova od 1-20 cm široke. Cvetovi na drškama dužine čašice i posle cvetanja oboreni na dole. Čašica zvonolika sa 10 zelenkastih nerava i lancetastim ušiljenim zubima. Krunica od 8-13 cm duga, bela i ružičasta, a nakon cvetanja mrka; zastavica eliptična i ušiljena; krila nešto kraća od zastavice, raširena,
srasla čunićem i prašničkim koncima. Stubić je nešto duži od polovine ploda i ostaje na njemu. Mahuna je linearna, spljoštena sa tankim omotačem i 3-4 semena. Seme jajasto, okrugloglasto ili bubrežasto, sumporno do narandzasto-žuto, a kasnije mrko.
Značaj
Izuzetno je značajna krmna biljka koja se uz crvenu detelinu, zbog visokog procenta belančevina i drugih hranljivih materija forsirana na livadama i pačnjacima.
Značajna je vrednosna, lekovita i divlja jestiva, medonosna biljka. U korenju azotofiksatori vezuju azot iz vazduha u zemljište i tako se obogaćuje sastav tla.
Opšta rasprostranjenost
Najveća brojnost i vitalnost ostvaruje u mezofilnim livadama brdskog, gorskog i subalpskog pojasa, kao i u parkovima urbanih i ruralnih naselja. Staništa su joj u Evropi, severnoj i zapadnoj Aziji, severnoj Africi, severnoj Americi, a odomaćena u južnoj Americi i istočnoj Aziji.
Zanimljivosti
Postoji nekoliko legendi koje prate ove biljku.
Jedna od njih bi bila ta da je Eva ponela sa sobom detelinu sa četiri lista kada je napuštala raj. Ipak mnogo pre nego što se pojavila priča o Adamu i Evi, Druidi (starokeltski sveštenici) u Engleskoj su verovali da detelina sa četiri lista ima magijska svojstva. Jedno od tih verovanja je bilo da ko pronadje detelinu sa četiri lista, dobija sposobnost da vidi zla bića poput veštica i demona, pa da tako može da ih izbegne.
Prema drugom verovanju, za ovu detelinu se verovalo da simbolizuje krst, ali ne kao religijski simbol, nego kao solarni krst. Naime, nekada su pomoću deteline sa četiri lista
koristili za orijentaciju, čiji je presek linija činio solarni ili sunčev krst.
U stvarnosti to je obična detelina sa degenerisanim genom koji određuje broj listova. Danas postoje uzgajivačnice ove deteline, pa možete da kupite seme i da ga posadite u
vorištu punom "sreće"!
Linkovi
Literatura
- "Livadske biljke" - Ljubomir Mišić i Radomir Lakušić
- Wikipedia
Pripremio: Miloš Vukelić, IV-2
