Položaj Hidrografija	Stanovništvo Priroda Istorija Stari zanati	Privreda

Priroda

Očuvana staništa poplavne doline Dunava na tromeđi Hrvatske, Mađarske i Srbije čine je jedinstvenom oazom živog sveta u dunavskom basenu Velika prekogranična poplavna dolina u srednjem Podunavlju, na ušcu Drave u Dunav, predstavlja jedno od najočuvanijih vlažnih staništa na Dunavu. Ova prirodna celina obuhvata tri zaštićena dobra: Park prirode Kopački rit u Hrvatskoj, Nacionalni park Dunav-Drava u Mađarskoj i Specijalni rezervat prirode Gornje Podunavlje u Srbiji. Kao jedna od poslednjih celovitih poplavnih dolina Dunava, ona sadrži neke od najvrednijih staništa vlažnih područja, na taj način predstavljajući utočište za mnoge vrste koje svoj životni ciklus vezuju za reku. Nekada široko rasprostranjene prirodne šume vrba, topola i hrastova u dunavskim ritovima, kao i povremeno plavljene vlažne livade ili brojni rukavci i bare danas predstavljaju retka i fragmentirana staništa. Pomalo delujući kao izdvojeno ostrvo očuvane prirode okruženo nasipima, njivama i naseljima, ovo prekogranično područje i danas ugošćava izuzetno veliki broj biljnih i životinjskih vrsta. Među njima se ističu važne indikatorske vrste močvarnih staništa, kao što su orao belorepan ili crna roda, brojne vrste slatkovodnih riba koje nalaze idealne uslove za mrešćenje u rukavcima i toplim plićacima izlivene reke, zabeleženo je 55 vrsta. Od toga su vrlo značajne populacije običnog šarana, štuke, smuđa i soma koji neretko narastu i preko 50 kilograma i ugroženi sisari poput vidre, divlje mačke i slepog miša.Osim toga, na ovom području nalazi se i jedna od poslednjih populacija evropskog jelena u njegovom prirodnom, ritskom okruženju. Ovo područje pruža povoljne uslove za više od 20.000 ptica močvarica, naročito brojnim gnjurcima, kormoranima, čapljama, patkama, guskama, galebovima i čigrama. Iako pod pritiskom mnogobrojnih ljudskih delatnosti ovo područje i dalje zadržava visok nivo izvornosti predstavljajući prirodnu sredinu za mnogobrojne vrste koje ga naseljavaju. Temeljne vrednosti poplavne doline Dunava predstavljaju redovne poplave i dinamika vode, sedimentacija koja dovodi do stvaranja specifičnog poplavnog reljefa, te izuzetna biološka raznovrsnost. Čitavo područje je ispresecano strmim rukavcima Dunava, barama, močvarama i velikim trsticima. Na nižim područjima rastu nepregledne livade visokih šaševa, a vode su prekrivene belim lokvanjem i lokvanjčićem, oraškom i nepačkom. Međutim, ovde obilno rastu i ređe i retke vrste biljaka kao što je je vodena paprat azola, sibirska perunika ili Laksmanijev rogoz. Na višim područjima nalaze se šume vrba, belih i crnih topola, dok na najvišim terenima rastu poplavne šume hrasta lužnjaka. Mada su šume na pojedinim delovima obimnim sečama podmlađene, osiromašene i pretvorene u plantaže monokultura, ovde se još uvek mogu naći značajne površine prašuma koje sekire i testere još nisu stigle uništiti. O tome svedoče i do 40 metara visoke i s preko 10 metara obima debele crne topole. Takođe, ima mladih i starih zdravih brestova, a ovo područje je domovina i crnog gloga. Uprkos zakonskoj zaštiti, većina područja je danas ugrožena ljudskim aktivnostima. Isušivanja, melioracije i kanalizacija reka predstavljaju smrt za vlažna i poplavna područja, te su doprinela znatnom narušavanju pirodnosti poplavne doline Dunava. Intenzivno lovno gazdovanje dovelo je do prevelike brojnosti populacija lovnih životinja, naročito jelena i i divljih svinja, što je prouzrokovalo uništavanje dela staništa. Tako je danas na istočnom i severnom delu ovog područja gustina populacije prevelika, dok je u jugozapadnom delu, usled rata, zaraze metiljem i problematičnog načina lovnog gazdovanja ispod proseka. Veliki broj čeka, hranilišta, lovne ograde i klopke za divljač dodatno uništavaju pejzašnu vrednost i populacije životinja ovog područja.