Velika zelena žaba
Rana ridibunda
Taksonomija
- Carstvo: Animalia
- Tip: Chordata
- Podtip: Vertebrata
- Klasa: Amphibia
- Red: Anura
- Porodica: Ranidae
- Rod: Pelophylax
- Vrsta: Pelophylax ridibundus
- Sinonimno ime: Rana ridibunda
Opis
Velika zelena žaba ( Rana ridibunda) je najveća žaba koja
potiče iz Evrope. Pripada familiji žaba u užem smislu. Po izgledu i klasifikaciji je veoma slicča zelenoj žabi ( Rana kl. esculenta) i maloj zelenoj žabi (Rana lessonae).
Ove tri vrste se često zajednički nazivaju "zelene žabe" kako bi se razlikovale od drugih evropskih vrsta koje žive na kopnu i koje su poznate pod nazivom "braon žabe".
Velika zelena žaba uglavnom provodi vreme u vodi. Ženke mogu da narastu do 17cm, dok su mužjaci veličine do 12cm. Glava im je velika, a zadnje noge dugačke, sto im pomaže u skakanju.
Po pravilu su posute tamnim mrljama koje su ponekad spojene u nepravilne poprečne pruge.
Plovne kožice na zadnjim ekstremitetima dopiru do vrhova prstiju. Boja velikih zelenih žaba varira i može biti tamnozelena, braon ili siva, ponekad sa svetlozelenim prugama. Zenica im je horizontalna.
Mužjaci se razlikuju od ženki po paru vokalnih kesica u uglovima vilice. Velike zelene žabe se hrane vilinim konjicima i drugim insektima, paucima, crvima i puževima golaćima.
Veći primerci mogu da pojedu miša, daždevnjaka ili neku sitnu ribu. Velika zelena žaba hibernira od septembra - oktobra do početka juna. U južnim
krajevima, hibernacija često biva prekinuta ranije zbog toplog vremena.
U vodama koje ne mrznu, žaba ostaje aktivna celu zimu. Po pravilu se hibernacija odvija u vodi. Tipična je grupna hibernacija, ali grupe obično nisu veće od par desetina jedinki.
Rasprostranjenost
Ovo je širokorasprostranjena vrsta u zapadnoj, centralnoj i istočnoj Evropi. Na istoku je zastupljena sve do istočkog Kazahstana.
Populacija je preneta u jugoistočnu Veliku Britaniju, Švajcarsku, Belgiju, Španiju, Rusiju i Kinu. U Sibir i Kamčatku je preneta tako što su punoglavci slučajno doneti uz ribu u rezervoare sa toplom otpadnom vodom iz elektrana.
Prisutna je u Turskoj, Iranu, severoistočnom Iraku i većem delu severnog Avganistana. Izolovane populacije su prisutne u Bahreinu i u Saudijskoj Arabiji.
Njena redovna staništa su: Austrija, Belorusija, Bosna, Bugarska, Hrvatska, Češka, Danska, Francuska, Gruzija, Nemačka, Grčka, Mađarska, Letonija, Litvanija, Makedonija, Moldavija,
Crna Gora, Holandija, Poljska, Rumunija, Srbija, Slovačka, Slovenija i Ukrajina. U Estoniji je izumrla.
Naseljava lišćarske i mešovite šume, šumo-stepe, stepe i ostale travnate ekosisteme, polupustinje i pustinje.
Aridna staništa naseljavaju kolonizacijom kroz rečne doline i kanale.
Ova žaba preferira otvorena, topla staništa obrasla gustom vegetacijom. Trajno živi u vodi ili pored nje - u baricama, barama, jezerima, rekama i planinskim potocima.
Tolerantna je na visok nivo saliniteta u vodi.
Razmnožavanje
Razmnožavanje počinje nekoliko dana do mesec dana posle hibernacije. Mužjaci obrazuju glasne horove, i svojim kreketanjem privlače ženke. Ženka izleže od 670 do 13000 jaja. Punoglavci se hrane algama, biljkama i beskičmenjacima. Trajanje metamorfoze zavisi od klime i staništa, ali uglavnom se odvija od aprila do novembra. Polnu zrelost žabe postižu od prve do četvrte godine života.
Isušivanje voda i urbanizacija je uzrokovala smanjivanje nekih populacija velike zelene žabe.
Ova žaba je jedna od vrsta koje su otpornije na zagađenje staništa. Može da opstane ne samo u vodama zagađenim otpadima iz domaćinstava i đubrivima,
nego i u staništima zagađenim hemijskim otpadom.
Literatura
- Vodozemci- ilustrovana enciklopedija životinjskog carstva- autor: Doris M. Kokran
- Enciklopedija vodozemaca i gmizavaca - autori: Tim Halidej, Krejg Edler
Linkovi
Pripremila: Milena Radunović, IV-4
