Gradivo III razreda u Gimnaziji "Veljko Petrović"

Računarstvo i Informatika

Izrazi u PASCAL-u

Izrazi u PASCAL-u su konstrukcije koje se mogu izračunavanjem svesti na konstantu. Tip te konstante određuje vrstu izraza, a njena vrednost predstavlja vrednost izraza. Za svaku vrstu izraza definisani su operandi i operacije koje su u njima dozvoljene.

Sintaksa izraza u PASCAL-u je sledeća:

izraz ::= [un.op] operand {operacija [un.op] operand}

- pri tome operacija mora biti definisana nad tipom operanada na koje se odnosi.

Vrste izraza u PASCAL-u su :

1. Aritmetički izrazi
   • Celobrojni izrazi
   • Decimalni izrazi
2. Tekstualni izrazi
   • Znakovni izrazi
   • Stringovni izrazi
3. Logički izrazi
   • Relacioni izrazi
   • Logički izrazi (u užem smislu)
   • Pripadniost skupu
4. Skupovni izrazi

---

Aritmetički izrazi

Sintaksa celobrojnih izraza u PASCAL-u je sledeća:

cel_izraz ::= [-] cel_operand { cel_operacija cel_operand}

- Ceobrojni operandi su celobrojne konstante, clobrojne promenljive, celobrojne funkcije i celobrojni izrazi.

- Celobrojne operacije su: +, -, *, DIV i MOD.

---

Sintaksa decimalnih izraza u PASCAL-u je sledeća:

dec_izraz ::= [-] arit_operand { arit_operacija arit_operand}

- Decimalni operandi su aritmetičke konstante, aritmetičke promenljive, aritmetičke funkcije i aritmetički izrazi.

- Celobrojne operacije su: +, -, * i /.

- Svi celobrojni izrazi su i decimalni a obrnuto ne važi.

- U decimalnim izrazima dozvoljene su i operacije DIV i MOD, ali ako se koriste, one obavezno moraju imati celobrojne operande.

---

Tekstualni izrazi

Sintaksa znakovnih izraza u PASCAL-u je sledeća:

znakovni_izraz ::= znakovni_operand

- Znakovni operandi su znakovne konstante, znakovne promenljive, znakovne funkcije i znakovni izrazi.

- Ne postoje operacije koje mogu direktno da se upotrebe u znakovnim izrazima. Međutim moguće je da operacija koje važe u drugim vrstama izraza, kada one čine deo takvog izraza u argumentima znakovnih funkcija.

---

Sintaksa stringovnog izraza u PASCAL-u je sledeća:

stringovni_izraz ::= tekst_operand { + tekst_operand}

- Tekstualni operandi su konstante, promenljive, funkcije i izrazi tipa CHAR ili STRING.

- Postoji samo jedna operacija definisana nad tipom STRING. To je + i ona predstavlja slepljivanje operanada koje zahvata.

- Svi znakovni izrazi su i stringovni a obrnuto ne važi.

---

Logički izrazi

Sintaksa relacionih izraza u PASCAL-u je sledeća:

relacioni_izraz ::= operand relaciona_operacija operand

- operandi mogu biti aritmetički, tekstualni ili logički, ali sličnog tipa. Tj. oba aritmetička ili oba tekstualna ili oba logička. Operandi skupovnog tipa nisu dozvoljeni u relacionim izrazima.

- Relacione operacije su : <, =, >, <=, <> i >=. Pri upotrebi ovih operacija obratiti pažnju na to da su one najnižeg prioriteta.

---

Sintaksa logičkog izraza (u užem smislu) u PASCAL-u je sledeća:

log_izraz ::= {NOT }l_operand {l_operacija {NOT }l_operand}

- Logički operandi su konstante, promenljive, funkcije i izrazi tipa BOOLEAN.

- Logičke operacije su : , =, >, <=, <> i >=.

---

Sintaksa izraza pripadnosti skupu u PASCAL-u je sledeća:

pripadnost_skupu ::= s_b_operand IN skupovni_operand

- Set base operandi su operandi čije su ordinarne vrednosti u granicama [0..255]. To znači: skupovi, BYTE, CHAR, nabrojivi tip koji ima ne više od 255 konstanti i intervalni tip kada granice intervala ne izlaze iz opsega ordinarnih brojeva od [0..255].

- Skupovni operandi su operandi tipa SET OF tip pri čemu tip odgovara tipu set base operanda.

---

Skupovni izrazi

Sintaksa skupovnih izraza u PASCAL-u je sledeća:

skup_izraz ::= skup_operand {skup_operacija skup_operand}

- Skupovni operandi su konstante, promenljive, funkcije i izrazi tipa SET OF ....

- Skupovne operacije su: + unija skupova, - razlika skupova i * presek skupova.

---